Langzaam takelt hij af, mijn buurman Jaap. Na een veelbewogen leven met veel aanzien is hij nu de schrik van de straat. Jaap is alleen. Heeft geen sociaal leven en is door zijn dementie in de war. Af en toe komen zijn zonen langs en dat doet hem zichtbaar goed. Je merkt dat Jaap achteruitgaat, hij laat steeds vaker het licht s ’nachts aan en is dag en nacht ritme kwijt. Eigenlijk is hij te slecht om alleen te wonen en dan gebeurt het waar iedereen bang voor is……
Jaap valt en kan niet meer opstaan en heeft zijn heup gebroken. Anderhalve dag ligt hij in zijn slaapkamer. Gelukkig komt zijn zoon langs en vindt hem. Jaap wordt overgebracht naar een verzorgingstehuis. Door een bijkomend delier weet Jaap niets meer. En nu? Jaap is wilsonbekwaam en kan niet zelf meer beslissen. Hij heeft geen testament opgesteld waarin hij geregeld heeft wie voor hem mag beslissen wanneer hij het niet meer kan. Jaap zijn huis staat nu 8 maanden leeg. Niemand kan iets doen en het is wachten tot Jaap komt te overlijden. Ook weten zijn zonen niet wat Jaap zijn laatste wensen zijn.
Wilsonbekwaam wat is dat eigenlijk?
U bent wilsonbekwaam op het moment dat u niet in staat bent om zelfstandig verantwoorde beslissingen te nemen, zo valt te lezen op de website van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Dit betekent in feite dat u wilsonbekwaam bent op het moment dat u informatie niet meer zelfstandig kan begrijpen. Ook bent u wilsonbekwaam zodra u niet meer begrijpt wat de gevolgen van uw besluit zijn of zelfs geen besluiten meer kan nemen.
Voorbeelden hiervan zijn: als iemand in coma ligt of buiten bewustzijn is, bijvoorbeeld na een ongeval. Ook bij iemand met een ernstige verstandelijke beperking of vergevorderde dementie hoeven we daar meestal niet aan te twijfelen. Iemand is dan wilsonbekwaam, omdat hij of zij zelf niet meer goed aan kan geven wat diegene wil. Maar er kunnen zich ook situaties voordoen waarbij dit niet zo makkelijk te traceren is.
Wilsonbekwaamheid kan zowel kortdurig als langdurig zijn.
Wat als Jaap……
Bij de eerste tekenen van dementie had Jaap met zijn zonen contact moeten opnemen met een notaris. Hij had toen nog weloverwogen een beslissing kunnen nemen. In een levenstestament of notariële volmacht had hij kunnen regelen dat iemand zijn financiële en medische belangen mag behartigen. Bijvoorbeeld één van zijn zonen. Ook had hij aan kunnen geven wat zijn wensen zijn met betrekking tot zijn uitvaart en zijn laatste wensen.
De situatie van buurman Jaap vind ik schrijnend. Besef echter dat wanneer u en uw partner getrouwd zijn in gemeenschap van goederen, dat u niet zomaar namens uw echtgenoot mag tekenen. Ook in zo’n situatie is het goed om vast te leggen wie voor u mag beslissen. Zorg dat u dit tijdig regelt. Een onverwacht ongeluk met als gevolg een coma kan helaas op iedere leeftijd gebeuren. Besef dat uw partner dan niets kan regelen wanneer u (kort- of langdurend) wilsonbekwaam wordt. Door het goed vast te leggen voorkomt u een hoop narigheid.
Wilt u meer weten over de mogelijkheden van een (levens)testament of wat in uw situatie de beste oplossing is? Wij van eKo notaris helpen u graag!